Oude kerk Siegerswoude

Eeuwenlang stond er in Siegerswoude op een hoge kop in het landschap tussen de Binnenweg en de Buitenweg een kerkgebouw, eerst Rooms Katholiek en gewijd aan Sint Jacobus, later Nederduits Gereformeerd die qua naam overging in de Nederlands Hervormde kerk. Het kerkgebouw werd in 1909 afgebroken en er werd een nieuw gebouw aan de Binnenweg gebouwd. Helaas brandde de nieuwe kerk in december 1941 af en pas acht jaar later, in december 1949, was het kerkje herbouwd. Dat gebouw staat er nu nog steeds. Daar een paar honderd meter achter zie je in een bosje een hoge boom staan. Dat is de plaats waar de oude kerk stond. Op die plaats vindt je ook nog het kerkhof van Siegerswoude. Een kerkhof zonder kerkgebouw dus.

Veel beeldmateriaal is er niet meer van dat oude kerkgebouw. In 1722 tekende Jacobus Stellingwerff de kerk. Daarbij moet worden opgemerkt dat Stellingwerff niet zo heel goed kon tekenen en er is van hem bekend dat hij altijd haast had. Zijn tekening is dan ook meer een impressie dan een exacte weergave. Wel tekende hij een klokkenstoel. A.J. van der Aa beschreef in zijn Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, deel 10, in 1847 deze kerk als een onaanzienlijk gebouw, zonder toren of orgel. Die toren kon men waarschijnlijk niet betalen en een orgel hadden ze in deze streek toen bijna nergens. De schoolmeester was de voorzanger, hij zal de liederen luidkeels hebben ingezet. Ook moest meester de klok luiden en hij was tevens koster.

Jacobus Stellingwerff 1722

Dan duurt het heel lang voordat er weer beeldmateriaal opduikt. Onderstaande foto is uit ongeveer het jaar 1900.

Oude kerk Siegerswoude

Het ging niet goed met het onderhoud van het gebouw. Waarschijnlijk kon het dorp de kosten van het onderhoud niet meer opbrengen. In 1858 repte de schoolmeester in zijn beschrijving van het dorp al over vermolming. Hieronder de enige foto die mij bekend is van het interieur van de oude kerk. Het gebouw lijkt inderdaad aftands en sloop, gevolgd door nieuwbouw, zal dan ook de beste optie zijn geweest. De kachel staat opvallend midden in de kerk met een lange afvoerpijp naar boven door het dak. Het lijkt wat vreemd maar zo’n afvoerpijp gaf ook nog warmte af, dus waarom niet ?

Interieur kerk Siegerswoude

Zoals hierboven ook al geschreven werd het gebouw in 1909 afgebroken. Op het kerkhof is dan ook nog weinig terug te vinden van de oude kerk. Wel heeft men destijds op de contouren van de oude kerk een haag geplant. Die haag staat er nu nog steeds, wordt goed onderhouden en geeft toch nog een idee van de grootte destijds. Opmerkelijk is ook dat in 1858 beschreven werd dat het kerkhof voor een groot deel met heide was begroeid.

Haag op oude omtrek kerk Siegerswoude

Van de stenen van de oude kerk werd een baarhuisje gebouwd. Boven de ingang van dat gebouwtje is een steentje ingemetseld met het jaartal 1914.

Baarhuisje kerkhof Siegerswoude

Het is even wennen, een kerkhof zonder kerk. Maar door die haag en dat baarhuisje kun je het oude kerkgebouw zo weer “op z’n plaats zetten”.