Schoonschrift
Tijdens mijn vroegere speurtochten naar voorouders uit de kop van Overijssel viel me de inhoud van het doopboek van de Gereformeerde (nu Ned. Herv.) kerk van Oldemarkt op. In de meeste doopboeken zijn de namen en data er maar wat in gekliederd. Die van Oldemarkt staat tussen ongeveer 1750 en 1790 vol met schoonschrift. Blijkbaar had men daar de schoolmeesters belast met het bijhouden van het doopboek. Het is waarschijnlijk de schoolmeester Gerhardus Makkinga die de eerste jaren voor zijn rekening nam. Dat denk ik omdat hij zeer uitvoerig de doop van zijn zoon beschrijft. Zo uitgebreid is hij anders (bijna) nooit.
“geboren 7 ——— gedoopt 11 februari 1759 in de Catechisatie de zoon van de schoolmeester Gerhardus Makkinga en Hendrina van der Licht en ten dope gepraesenteert door zijn tante Ida Christina van der Licht namens desselvs peete de Heer Cornelis Joan van der Licht I.U.Dr. te Deventer en is genaamd Cornelis Joan van der Licht.”
Geen Makkinga dus als achternaam voor het kind maar Van der Licht.
schoonschrift doopboek Oldemarkt
Op 28 juni 1762 kwam er controle vanuit de classis en dat werd ook nauwkeurig genoteerd. Het begin een beetje op kalligrafie te lijken.
schoonschrift doopboek Oldemarkt
Of het nu Makkinga was of zijn opvolger, ook schoolmeester, Jan Pauw, dat weet ik zo snel niet, maar later werden de data en namen in een soort van Gotisch lettertype opgeschreven. We kijken er nu een beetje vreemd tegen aan, maar het was hetzelfde lettertype waarin de Bijbel in die tijd ook werd gedrukt.
schoonschrift doopboek Oldemarkt
In het jaar 1781 werden er twaalf kinderen in Oldemarkt gedoopt en ook de bijzonderheid dat de bejaarde Bastiaan Wichers vanaf Mennonieten was overgekomen. De hoofdletters werden zelfs versierd.
schoonschrift doopboek Oldemarkt
In 1791 droeg de toenmalige schrijver Jan Pauw het doopboek over aan de Ridderschap etc. van Overijssel. Er werd daarna een nieuw boek aangelegd. Pauw kreeg niet weer de opdracht of had geen zin meer. Direct daarna zijn de namen en data er weer in “gekliederd”. Het schoonschrift levert wel hele mooie doopboeken op, een lust om doorheen te bladeren.
schoonschrift doopboek Oldemarkt
Schoonschrift, wordt het nog geleerd? Denkelijk niet meer. Een typediploma is belangrijker. Wie schrijft er tegenwoordig nog met een vulpen? In mijn tijd was schrijven nog een vak op de lagere school. Met de kroontjespen netjes tussen de drie lijntjes schrijven en alles vloeiend aan elkaar. Het is nog steeds mijn manier van schrijven, jong geleerd, oud gedaan.
GEERT SINES 
Recente reacties