Derde Pinksterdag
Om economische redenen wordt tegenwoordig gesproken over het afschaffen van tweede kerst-, paas- en pinksterdag. Er moet zogenaamd meer en langer gewerkt worden. In veel landen zijn die tweede feestdagen al afgeschaft. Het is volgens mij niet zo dat deze landen daardoor een veel sterkere economische positie hebben ingenomen.
Vroeger vierde men de feestdagen nog uitgebreider, in tegenstelling tot wat er wel eens wordt gedacht. Vooral rondom Pinksteren was er een langere periode van rust ingebouwd. In de Middeleeuwen werd pinkster een week lang gevierd. Vanaf het jaar 1414 werden alleen nog een eerste, tweede en zelfs nog een derde pinksterdag als feestdagen aangemerkt.
Die bijzondere pinksterweek vindt je nog lang terug in allerlei publicaties. Zo ook in de Leeuwarder courant van 29 mei 1756:
SIETS JOHANNIS Hospes in den Dorpe Stiens, laat aan een jegelyk bekentmaken dat Hy, op Dinsdag den 8 Juny 1756, des nademidaags om twee uuren praecys, zal laten Ring-ryden om een ZILVEREN TABAKSDOOS en een GOUDEN RING, zijnde het de derde Pinkster-dag. |
Maar ook nog in het jaar 1817 was er sprake van een harddraverij in Heerenveen op Pinkster-donderdag.
pinksterdonderdag
Ook in 1822 stond er een dergelijke advertentie in de krant, nu voor Pinkster Dinsdag:
pinksterdinsdag
Opvallend is wel dat het in dit geval steeds over advertenties voor ringrijderijen en harddraverijen gaat. Vaak vond ik overigens ook de term “van zessen klaar” in die advertenties terug, als het ging over paarden. Dat betekende dat het paarden moesten zijn met vier welgevormde benen en twee heldere ogen. “Klaar” was vrij van ziekte en dergelijke. Deze zes “onderdelen” van het paard werden van tevoren ook gekeurd. Van zessen klaar betekent dan ook “gezond en welgevormd”. De spreuk is als gezegde in onze taal blijven bestaan en betekent nu zoiets als “weet van aanpakken”. Het keuringselement van vroeger zit nu in het “waarderen van”.
Die kasteleins van vroeger lieten natuurlijk geen paarden door de straten draven als er niets aan te verdienen was, als er niemand in de gelegenheid was om te komen kijken. Een derde pinksterdag, pinksterdinsdag of een pinksterdonderdag hadden dan ook net zo goed een economische betekenis.
Ook nu nog wordt in de Zaanstreek en in Zeeland op dinsdag Pinksterdrie gevierd. In Zeeland, hoe kan het ook anders, bijna altijd met ringrijden.
GEERT SINES 
Recente reacties