Petroleum

Op 12 augustus 1859 vond men in Titusville Pennsylvania een bron met veel minerale olie die voor een ware petroleum-rush zorgde. Nog erger dan de gold-rush naar verluid. Daarvoor was de stof ook al bekend, maar was er slechts sprake van zeer lokale toepassingen.

De nieuwe olie kreeg al gauw het aureool van spul dat overal goed voor was. Het kreeg dan ook een medicinale toepassing. Het zou helpen tegen kiespijn, roos en bij reumatiek-achtige klachten. Het wordt overigens nog steeds gebruikt in homeopathische toepassingen, sterk verdund uiteraard.

In de beginjaren werd er flink mee geëxperimenteerd als geneesmiddel. Al spoedig ging het dan ook mis. Zie onderstaand krantenartikel, jaar 1878.

Het aanwenden van petroleum als geneesmiddel.

Petroleum is tegenwoordig als een universeel middel
in gebruik, voornamelijk tegen ongedierte bij vee.
Hiertegen kan niet genoeg gewaarschuwd worden,
daar er verscheidene gevallen bekend zijn, die aantoonen
hoe gevaarlijk dit is.

Een jager, die een kostbaren jachthond had, wreef
hem den hals met petroleum in om hem van een soort
springende bloedzuigertjes te verlossen. Dadelijk verloor
het dier zijn eetlust, het beefde over het geheele
lichaam, jankte van pijn en stierf nog binnen een week.

Nog erger was er een landbouwer aan toe; deze
wreef 19 stuks vee met hetzelfde oogmerk met
petroleum in; dadelijk stierven 2 kalveren, terwijl de
andere ziek werden. Zij verloren al het haar, hun
huid was met wonden overdekt, en zij vermagerden
sterk.

Hoe gevaarlijk petroleum ook voor menschen is
blijkt uit het volgende, wat in Thüringen voorviel.
Een baanwachter had zich aan den vinger bezeerd.
Toen hij hiertegen ook petroleum gebruikte, zwol
de geheele hand op, vervolgens de arm, ten laatste
die geheele zijde van het lichaam. Na een vreeselijk
lijden van verscheiden dagen gaf de ongelukkige tengevolge
van bloedvergiftiging den geest.

bron: Nieuws van den dag 11 augustus 1878.

Negen jaar eerder was het in Ureterp ook al helemaal mis gegaan, gelet op het onderstaande:

Bredasche courant 14 februari 1869

Nu ben ik geen arts en hoewel de stelling in de krant duidelijk is kan er misschien ook nog wel een andere oorzaak zijn geweest voor die opgezwollen voet. Uit het krantenartikel blijkt wel  dat men destijds de petroleum als boosdoener zag.

Het tragisch gebeuren zal wel rondgebazuind zijn. Men zal in Ureterp daarna wel wat voorzichtiger geworden zijn met het ongebreideld toepassen van petroleum.

Het slachtoffer?

Hoogstwaarschijnlijk Wieger van der Veen (2.1.1801-4.2.1869), zoon van Ebele van der Veen en Attje Annes, getrouwd in 1824 in Smallingerland met Goitske van der Kuip, (9.9.1799 – 31.5.1861), dochter van Foke van der Kuip en Jitske Rienks. Ze kregen zes kinderen, twee keer een Attje (Ottje), de tweede trouwde Pieter Santee Sissing, twee keer een Ebele, de tweede trouwde met Antje Boringa  en twee keer een Fokke, de tweede trouwde met Wybrigje Veenstra. De drie eerste kinderen overleden allemaal jong.

Advertentie